![]() |
Trop., a ruler, leader, governor, etc. (class.): inesse aliquem non solum habitatorem in hac caelesti ac divinā domo, sed etiam rectorem et moderatorem et tamquam architectum tanti operis, Cic. N. D. 2, 35, 90: rector et gubernator civitatis, id. Rep. 2, 29, 52; cf. id. ib. 5, 3, 5; 5, 4, 6; 6, 1, 1; 6, 13, 13; id. de Or. 1, 48, 211; Liv. 4, 14: Thebarum, Hor. Ep. 1, 16, 74: Dolopum, Ov. M. 12, 364: populorum, id. ib. 7, 481; cf., of the deity: quid sit summi rectoris ac domini numen, Cic. Fin. 4, 5, 11, so of Jupiter: rector caelestūm, deūm, Olympi, etc., Cat. 64, 204: divūm, Verg. A. 8, 572: superūm, Ov. M. 1, 668; 2, 60; 9, 498; 13, 599 al.; of Neptune: pelagi, maris, id. ib. 1, 331; 4, 797; 11, 207; Stat. Achill. 1, 61 al.; of the ruler of a province, Tac. A. 2, 4; 12, 40; id. H. 2, 59; 85; Suet. Aug. 89; id. Vesp. 8; of the commander of an army, Tac. Agr. 28; id. H. 1, 87; 2, 11; 36; Suet. Aug. 89; Verg. A. 9, 173 Heyne; of a master of youth, a tutor, instructor, teacher, guide, Plin. Ep. 3, 3, 4; Suet. Aug. 48; id. Tib. 12; Tac. A. 1, 24; 3, 48; 13, 2: bonorum rector (sapiens), Sen. Ep. 85, 38.
Of inanim. or abstr. things: (sol) nec temporum modo terrarumque, sed siderum etiam ipsorum caelique rector, Plin. 2, 6, 4, § 12: animus incorruptus, aeternus, rector humani generis, Sall. J. 2, 3, and v. rectrix; Quint. 12, 10, 56.